Przejdź do zawartości
Naukowcy badający rośliny

Czym jest zrównoważony łańcuch dostaw?

Zrównoważony łańcuch dostaw jest łańcuchem, który w pełni integruje etyczne i ekologiczne praktyki w ramach konkurencyjnego i skutecznego modelu. Całościowa przejrzystość łańcucha dostaw ma kluczowe znaczenie; inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju muszą rozciągać się od pozyskiwania surowców, poprzez logistykę na ostatnim etapie, a nawet na zwroty produktów i procesy recyklingu.

 

Transformacja cyfrowa i coraz bardziej wyrafinowane technologie cyfrowego łańcucha dostaw odgrywają istotną rolę w rozwoju zrównoważonego łańcucha dostaw. Zarządzanie Big Data, zaawansowane analizy, sztuczna inteligencja (AI) i narzędzia bezpieczeństwa, takie jak blockchain i czujniki RFID, zapewniły nowoczesnym łańcuchom dostaw bezprecedensową widoczność i odpowiedzialność. Przedsiębiorstwa mają obecnie znacznie większe możliwości – i obowiązek – do zademonstrowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i dzielenia się najlepszymi praktykami w zakresie ekologicznych łańcuchów dostaw i zrównoważonej logistyki.

 

W miarę jak etyczne praktyki w łańcuchu dostaw stają się dla przedsiębiorstw coraz bardziej pilnym priorytetem, cele w zakresie zgodności i wartości odniesienia dla zrównoważonego rozwoju również stają się bardziej ustandaryzowane. W Globalnym Pakcie Narodów Zjednoczonych określono 10 kryteriów pomiaru zrównoważonego łańcucha dostaw. Obejmują one obszary odpowiedzialności za środowisko, praktyki pracy, prawa człowieka i korupcję. Zasady te opierają się na przekonaniu, że społecznie odpowiedzialne praktyki i produkty są nie tylko dobre dla ludzi i planety, ale także sprzyjają budowaniu pozytywnej świadomości marki, konkurencyjności i długoterminowej rentowności.

Zrównoważony łańcuch dostaw w zmieniającym się świecie

W przypadku wielu firm przybycie na COVID-19 wymagało od nich szybkiego wyjaśnienia, jak przestarzałe i podatne na zagrożenia operacje w łańcuchu dostaw były przestarzałe i wrażliwe. Jednak jeszcze przed nadejściem pandemii pewne fundamentalne zmiany w zachowaniach konsumentów spowodowały, że menedżerowie globalnego łańcucha dostaw zaczęli ponownie oceniać swoje działania.

 

Jedną z takich zmian był ogromny wzrost popytu na żeglugę w ciągu najbliższych dni. Jest to tzw. skutek Amazona, który stworzył pewien paradoks, ponieważ wiąże się ze zrównoważonym łańcuchem dostaw. W badaniu przeprowadzonym w 2019 r. wśród ponad 1500 amerykańskich konsumentów szybkość dostaw wyprzedziła wszystkie inne czynniki, kiedy przyszło do wyboru kanału sprzedaży detalicznej. Jednak w wielu innych sprawozdaniach, takich jak badanie przeprowadzone przez MIT Sloan School of Management, klienci wskazali na gotowość do większych opłat za produkty, które zapewniają ekologiczne praktyki logistyczne i przejrzyste łańcuchy dostaw.

 

Jeśli przedsiębiorstwa mają zapewnić zarówno szybkość, jak i zrównoważony rozwój w znaczący sposób, będzie to wymagało możliwości uzyskania dostępu w czasie rzeczywistym do zewnętrznych sieci logistycznych oraz dokładnego, kompleksowego wglądu w cały łańcuch dostaw, w tym najbardziej odległych, niskowarstwowych dostawców.

 

Niedawny artykuł w "Economist" nazywa COVID-19 „nową normą” i sugeruje, że w dłuższej perspektywie będziemy musieli zrestrukturyzować nasz styl życia i biznes. Częścią tego będzie zmniejszenie zależności od zagranicznych dostawców i producentów. Poza niepewnością, jaką widzieliśmy w ostatnich kilku latach w odniesieniu do światowego handlu i taryf, przyjrzymy się zwiększonej zależności od nowoczesnego łańcucha dostaw i technologii produkcyjnych, które pomogą nam zbliżyć nasze bazy dostaw do kraju. Jednak realistycznie rzecz biorąc, nasza gospodarka jest gospodarką globalną i zawsze będziemy musieli polegać na niektórych międzynarodowych źródłach pewnych surowców i zdolności produkcyjnych.

placeholder

Paradoks zrównoważonego rozwoju

Dowiedz się, jak zrównoważyć rozwój i wzrost w szybko zmieniającym się świecie.

Trzy elementy zrównoważonych łańcuchów dostaw

Dwadzieścia lat temu słowo zrównoważony było niemal całkowicie synonimem przyjazności dla środowiska. Dziś jest to termin o wiele bardziej holistyczny. Zielone, przejrzyste i okrągłe łańcuchy dostaw są elementami nowoczesnego, zrównoważonego łańcucha dostaw.
Grafika opisująca trzy elementy zrównoważonego łańcucha dostaw

Elementy zrównoważonego łańcucha dostaw (zielony, przejrzysty, okrężny)

  • Czym jest ekologiczny łańcuch dostaw? Ekologiczny łańcuch dostaw osiąga się poprzez skuteczne włączenie zasad i wzorców odpowiedzialnych za ochronę środowiska do zarządzania łańcuchem dostaw. Obejmuje to projektowanie produktów, określanie źródła dostaw materiałów, produkcję, logistykę oraz zarządzanie produktami wycofanymi z eksploatacji. Wraz z rozwojem handlu elektronicznego dostępnych jest więcej produktów i zakupów niż kiedykolwiek wcześniej. Aby konkurować, przedsiębiorstwa muszą znaleźć odporne rozwiązania umożliwiające ekologizację swoich łańcuchów dostaw przy jednoczesnym wzroście zysku. Technologie łańcucha dostaw, takie jak sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe, mogą pomóc firmom w identyfikowaniu zagrożeń, wzorców i szans, umożliwiając im minimalizację marnotrawstwa i zwiększenie efektywności.
  • Czym jest przejrzysty łańcuch dostaw? Przejrzystość łańcucha dostaw odnosi się do zdolności i gotowości przedsiębiorstwa do otwartego ujawniania informacji o pochodzeniu towarów i pracy oraz o całościowych praktykach w łańcuchu dostaw. Wiele przedsiębiorstw inwestuje znaczny czas i zasoby w ustanawianie i utrzymywanie norm etycznych i ekologicznych. Problem polega na tym, że nawet z najlepszymi intencjami jest to tradycyjnie bardzo trudne do wyegzekwowania i rzetelnego wdrożenia. Na szczęście dzięki technologiom cyfrowym, takim jak blockchain i czujniki RFID, menedżerowie łańcucha dostaw mogą teraz uzyskać dokładny i nieodwracalny rekord wszystkich produktów i dostawców na całej ścieżce łańcucha dostaw.
  • Czym jest łańcuch dostaw w obiegu zamkniętym? W łańcuchu dostaw o obiegu zamkniętym produkty są demontowane lub redukowane do formy surowca, a następnie przekształcane w produkty nadające się do sprzedaży, co pozwala przedsiębiorstwom osiągać korzyści dla środowiska wynikające z recyklingu, a jednocześnie odzyskiwać koszty w tym procesie. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez firmę Gartner w 2020 r., 70% liderów łańcucha dostaw planuje inwestować w gospodarkę o obiegu zamkniętym. Niektóre z nowoczesnych technologii wspierających te inicjatywy obejmują wykorzystanie tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w druku 3D oraz zdolność zaawansowanych analiz do nakreślenia najbardziej efektywnych ścieżek logistycznych w celu powrotu produktów do pętli łańcucha dostaw.

Jak funkcjonują zrównoważone łańcuchy dostaw?

  • Zrównoważone łańcuchy dostaw współpracują ze sobą. Zaskakująca liczba największych przedsiębiorstw na świecie wykorzystuje te same surowce i dostawców niskowarstwowych. Globalna presja na poprawę stabilności i przejrzystości uległa poprawie. Jednakże zgodność z ekologicznymi i etycznymi normami operacyjnymi jest tradycyjnie trudna do wyegzekwowania w wielu częściach świata. Jeśli menedżerowie łańcucha dostaw mają to zwalczać, mogą to zrobić najlepiej, współpracując, dzieląc się informacjami i wysyłając komunikat, że zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju jest niezbędna dla prowadzenia działalności. Ruch Fashion Revolution rozpoczął się w 2013 roku i jest świetnym przykładem wielu dużych – i bardzo konkurencyjnych – marek modowych, decydujących się na współpracę w walce z nieetycznymi dostawcami w swojej branży.

    Pomimo pewnych początkowych sceptycyzmów, raport „Fashion Transparency Index 2020” pokazuje, że siedem lat później przejrzystość łańcucha dostaw w branży mody uległa znacznej poprawie i że współpraca i dzielenie się danymi pozwoliły wszystkim podmiotom z branży na czerpanie korzyści z poprawy nastrojów społecznych, które przyniosły ich markom.
  • Zrównoważone łańcuchy dostaw działają dzięki wykorzystaniu najlepszych dostępnych technologii. Zrównoważony łańcuch dostaw stanowi wyzwanie ze względu na złożoność i szeroką dystrybucję wielu ogniw tego łańcucha. Bez nowoczesnych technologii cyfrowych utrzymanie i koordynacja poziomu odpowiedzialności i widoczności w czasie rzeczywistym niezbędnych do osiągnięcia ambitnych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju jest po prostu niemożliwe. Ogromną rzeczą związaną z transformacją cyfrową w łańcuchach dostaw jest to, że nie musi się ona odbywać od razu, aby była skuteczna. Aby stopniowo cyfryzować operacje łańcucha dostaw, można podjąć kroki przyrostowe. Ponadto rozwiązania z zakresu inteligentnego fabryki i cyfrowego łańcucha dostaw gromadzą i analizują dane z natury. Tak więc od momentu integracji połączone technologie zaczynają obliczać własny zwrot z inwestycji.
  • Trwałe łańcuchy dostaw działają poprzez ustanawianie spójnych norm. W celu realizacji strategicznego planu zrównoważonego łańcucha dostaw ważne jest, aby jasno określić poziomy odniesienia, cele i wytyczne. Następnie należy je podzielić i uzgodnić ze wszystkimi zainteresowanymi stronami i dostawcami w całym łańcuchu. Na szczęście mamy dziś wiele organów, które pomagają przedsiębiorstwom w wyznaczaniu tych celów i kryteriów, a technologie cyfrowe ułatwiają niż kiedykolwiek śledzenie zgodności i zarządzanie nią. Rośnie również ilość danych i narzędzi umożliwiających wykazanie wartości odniesienia w zakresie zrównoważonego rozwoju. Na przykład w sprawozdaniu Banku of America Merrill Lynch z 2018 r. stwierdzono, że przedsiębiorstwa o lepszym bilansie ESG (środowiskowym, społecznym i w zakresie zarządzania) niż ich rówieśnicy osiągają wyższe trzyletnie zwroty, są bardziej prawdopodobne, że staną się zapasami wysokiej jakości i mniej prawdopodobne są duże spadki cen.
  • Trwałe łańcuchy dostaw działają poprzez informowanie o swoich sukcesach. Twoi klienci nie wiedzą, czego im nie mówisz. Gdy firmy osiągają cele zrównoważonego łańcucha dostaw, ważne jest, aby dzielić się dobrymi wiadomościami lub ryzykować marnowanie renomy, która z nich płynie. Zasłużona reputacja zielonej korporacji jest zawsze dobra dla marki i, jak wskazuje niedawny artykuł w magazynie Forbes, „wykorzystanie marketingu ekologicznego może poprawić reputację i wizerunek marki, co prowadzi do lojalności konsumentów i pozytywnego wpływu na wynik końcowy”. Ale to tylko jego część. Przedsiębiorstwa mogą dawać przykład swojej branży i pokazać, w jaki sposób inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju łańcucha dostaw mogą przynieść wymierne korzyści zarówno pod względem finansowym, jak i środowiskowym. Dzieląc się swoimi osiągnięciami i najlepszymi praktykami, kojarzą swoją markę z innowacjami i świadomym przywództwem w przestrzeni zrównoważonego rozwoju.
placeholder

Webinarium Colgate-Palmolive

Dowiedz się, jak firma Colgate-Palmolive realizuje swoje zielone cele za pomocą danych.

Trzy główne korzyści związane ze zrównoważonym łańcuchem dostaw

Dla przedsiębiorstw, które inwestują w bardziej zrównoważone i przejrzyste łańcuchy dostaw, istnieją potencjalne korzyści dla całej firmy, w tym: 

  1. Kontrola kosztów: w latach 2019–2020 PWC zbadało ponad 6 tys. członków kadry kierowniczej wyższego szczebla ds. łańcucha dostaw. Na podstawie poziomu inwestycji i wdrożenia technologii cyfrowego łańcucha dostaw zostały sklasyfikowane od Digital Novices do Digital Champions. Digital Champions zgłosiło prawie 7% spadek kosztów operacyjnych łańcucha dostaw w bezpośrednim wyniku transformacji cyfrowej. Ponadto 50% Mistrzów Cyfrowych wskazało, że inwestycje w zrównoważony i przejrzysty łańcuch dostaw będą ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Firmy, które z powodzeniem ekologizują swoje łańcuchy dostaw, z powodzeniem obniżają koszty
  2. Budowanie lojalności i reputacji marki: Statystyki opublikowane niedawno w magazynie Forbes pokazały, że konsumenci są o 88% bardziej lojalni wobec firm, które wykazują dużą odpowiedzialność społeczną i środowiskową. Świadomość konsumentów i preferencje dla zrównoważonych przedsiębiorstw stale rosły jeszcze przed pandemią. Jednak obecnie popyt publiczny na przejrzysty łańcuch dostaw i praktyki biznesowe jest bardzo wysoki. To odczucie odbija się echem w artykule z 2020 roku w magazynie „Fortune”, w którym napisano, że „Firmy są pod intensywnym mikroskopem podczas kryzysu związanego z COVID-19. […] Społeczny charakter firmy znajduje się w centrum uwagi w bezprecedensowy sposób.” Bardziej niż kiedykolwiek reputacja zrównoważonych i przejrzystych praktyk w łańcuchu dostaw może zapewnić przedsiębiorstwom przewagę konkurencyjną w trudnych czasach.
  3. Minimalizacja ryzyka i podatności na zagrożenia: wydaje się, że co kilka lat słyszymy historię o tym, jak wypaczony lub niebezpieczny produkt prześlizgał się przez pęknięcia i przedostał się do łańcucha dostaw. Pomijając niszczycielską konsekwencję tego, że ktoś doznaje krzywdy, wycofanie produktu z rynku może potencjalnie zaszkodzić firmie – niekiedy poza naprawą. Często to, co nie traci się na kosztach i honorariach prawnych, jest odbierane na skutek utraty reputacji. Gdy przejrzystość łańcucha dostaw jest egzekwowana i wdrażana za pomocą rozwiązań z zakresu bezpieczeństwa cyfrowego, pozbawieni skrupułów dostawcy i producenci nie mają nic do ukrycia. Środki te nie tylko mogą chronić przedsiębiorstwa przed nieetycznymi i środowiskowymi nieodpowiedzialnymi partnerami, ale także mogą śledzić i dokumentować wszystkie składniki robocizny, obsługi i materiałów z lokalizacji źródłowej do docelowej.

Komponenty technologiczne zrównoważonego łańcucha dostaw

Transformacja cyfrowa w łańcuchu dostaw umożliwia przedsiębiorstwom spełnienie i przekroczenie kryteriów zrównoważonego rozwoju, a także wprowadzanie innowacji i rozwój działalności.

  • Sztuczna inteligencja: technologie sztucznej inteligencji umożliwiają gromadzenie i analizę wielu różnych zbiorów danych w całym łańcuchu dostaw. Szczególnie istotną korzyścią, jaką sztuczna inteligencja przynosi zrównoważonemu łańcuchowi dostaw, jest zdolność do synchromodalności i transportu opartego na współpracy. Oznacza to śledzenie statusu i lokalizacji opakowań w celu wykorzystania w czasie rzeczywistym możliwości łączenia wysyłek lub wykorzystania mniej zasobochłonnej logistyki, jeśli pozwala na to czas.
  • Uczenie maszynowe: jako aplikacja sztucznej inteligencji uczenie maszynowe wykorzystuje Big Data, aby pomóc systemom i połączonym urządzeniom dostosować się do nowych warunków w czasie rzeczywistym, odkrywając wzorce, wyciągając wnioski z doświadczeń oraz automatyzując elastyczne i responsywne przepływy pracy. W przypadku menedżerów łańcucha dostaw środki optymalizacji operacyjnej, które wynikają z tego procesu, mogą znacznie ograniczyć zużycie odpadów i energii.
  • Roboty i zautomatyzowane rzeczy: od początku 2020 r. zakupy w internecie wzrosły o ponad 149 proc. Wielu klientów spodziewa się szybkiej lub nowodniowej dostawy, dlatego zwiększamy dotychczasową przepustowość magazynowania i oferty logistycznej ostatniej mili do swojego punktu przebicia. Elektroniczne drony i roboty do zarządzania zapasami to przykłady zautomatyzowanych rzeczy, które można zoptymalizować dzięki inteligentnej automatyzacji w celu zwiększenia wydajności workflow, optymalizacji energii i oszczędności na zużyciu paliw kopalnych w sieci logistycznej. 
  • Produkcja przestrzenna: znana również jako drukowanie 3D, wytwarzanie dodatków umożliwia przedsiębiorstwom prowadzenie wirtualnych zapasów oraz produkcję zapasów na żądanie. Możliwość produkcji na miejscu i na żądanie eliminuje zużycie paliw kopalnych i innych zasobów wykorzystywanych w transporcie i pakowaniu za granicą. Może również wykorzystywać tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu z pętli łańcucha dostaw jako materiał podstawowy do produkcji 3D.
  • Przemysłowy Internet rzeczy (IIoT): Gdy podłączone urządzenia i maszyny w firmie są wyposażone w niepowtarzalne identyfikatory i możliwość wysyłania i odbierania danych cyfrowych, stają się one częścią sieci IIoT. Inteligencja aktywów w zrównoważonym łańcuchu dostaw może pomóc zoptymalizować wydajność maszyn i zautomatyzować konserwację w celu zmniejszenia zużycia energii i wyeliminowania nadmiarowości w przepływie pracy.
  • Łańcuch bloków: W zrównoważonych łańcuchach dostaw blockchain jest szczególnie przydatny, jeśli chodzi o zdolność do działania jako jedno źródło wiarygodnych informacji. Dzięki zastosowaniu czujników produkty i materiały można dokładnie śledzić z powrotem do źródła, aby usunąć wszelkie spekulacje co do ich pochodzenia, jakości i obsługi – na każdym etapie łańcucha dostaw.
  • Czujniki: urządzenia RFID i inne małe, niedrogie czujniki można łatwo zamontować w produktach i surowcach – u źródła lub w dowolnym miejscu łańcucha dostaw. Gdy partnerzy i dostawcy przestrzegają obowiązku stosowania czujników, osiąga się bezprecedensowy poziom przejrzystości, zwłaszcza w regionach, które wcześniej mogły być nieco trudne do wiarygodnego monitorowania.
  • Nowoczesne bazy danych i ERP: najlepsze rozwiązania z zakresu zrównoważonego rozwoju działają na bazach danych in-memory i systemach ERP, które umożliwiają zarządzanie Big Data oraz różnymi, złożonymi procesami. Technologie i zautomatyzowane komponenty zrównoważonego łańcucha dostaw zależą od predykcyjnych i zaawansowanych analiz, a także od wglądów w czasie rzeczywistym, które są możliwe dzięki tym nowoczesnym, scentralizowanym systemom biznesowym.

Trwałe łańcuchy dostaw w działaniu

Dzięki połączeniu innowacji, kreatywności i nowoczesnych technologii łańcucha dostaw, przedsiębiorstwa te opracowały zrównoważone rozwiązania, aby zapewnić ekologiczne, przejrzyste i bardziej konkurencyjne łańcuchy dostaw.

  • Natura zwiększa swoją misję środowiskową poprzez transformację cyfrową.
  • Norwegian ma ambitne zamiary. Firma przeszła drogę od zuchwałego startupu rzucającego wyzwanie większym liniom aż do pozycji czwartego największego operatora tanich linii lotniczych w Europie – a przy tym autentycznie zależy im na zrównoważonym ekologicznie łańcuchu dostaw. Ostatnio dokonali rewizji swoich procesów i narzędzi zaopatrzeniowych, by móc osiągnąć wyznaczony na 2030 rok cel redukcji emisji CO2 o 45%.
placeholder

Poznaj rozwiązania
SAP z zakresu ekologicznego łańcucha dostaw

Zrównoważone łańcuchy dostaw zwiększają elastyczność i rentowność, a jednocześnie zmniejszają ilość odpadów.

Biuletyn SAP Insights

placeholder
Subskrybuj dzisiaj

Uzyskaj kluczowe informacje, subskrybując nasz biuletyn.

Dalszy odczyt

Powrót do góry